|
Structuurvisie Julianadorp aan Zee Definitieve versie februari 2007 Ontwikkelingsrichting per zone D e Z o n e s Het plangebied van de structuurvisie Julianadorp aan Zee is een gebied met verschillende kwaliteiten. Julianadorp kenmerkt zich in ruimtelijke zin door zee, strand, duin, woonbuurten, vakantiewoningen & poldergebied. Deze kwaliteiten moeten bewaakt worden en waar mogelijk versterkt. Het plangebied Julianadorp aan Zee wordt opgedeeld in negen verschillende deelgebieden; de zones en de huidige kenmerken van het gebied en de uitdaging; het toekomstbeeld als doel beschreven. Het uiteindelijke resultaat is in een toekomstimpressie weergegeven. De negen zones van Julianadorp aan Zee zijn: 1. Strand en duin 2. De Duinzoom 3. Landelijk Noord 4. Recreatieve routes 5. De bestaande woonbuurten 6. Het oude dorp 7. De nieuwe wijk 8. Landelijk Oost 9. Noorderhaven
Huidige kenmerken; Landelijk Noord De zone Landelijk Noord bestaat uit het gebied ten zuiden van de Doggersvaart en begrensd het noorden van de Van Foreestweg en de Schoolweg. Momenteel wordt dit gebied voornamelijk door de agrarische sector gebruikt. De Middenvliet en de Langevliet snijden het gebied in vier kwadranten. Alle kwadranten zijn verkaveld volgens een rationele blokverkaveling. Ook de watergangen, de dijken en het wegenpatroon hebben een rechtlijnig karakter waarbij de oriëntatie zowel van noord naar zuid, als van oost naar west is. Dit is kenmerkend voor de opbouw van het landschap. De openheid van het gebied en de linten wordt door veel verschillende partijen gewaardeerd. Het weidse uitzicht, de mooie mozaïekdeken die de bollenvelden vormen als de bloemen bloeien en het gevoel van ruimte, zijn veelgehoorde motivaties om deze openheid te behouden. Momenteel wordt de agrarische sector gedomineerd door de bollenteelt. In het eerste kwadrant bevinden zich in dit kwadrant restanten van de Verloren dijk, een dijk die in het begin van de 17e eeuw is aangelegd van Kooypunt, via de Garst (nollengebied) naar Oogduinen (het huidige Donkere Duinen). Slechts de smalle toegangsweg vanaf de Nieuweweg naar het voormalige Marinehoofdkwartier is een overblijfsel van de Verloren dijk. Deze weg heeft grote cultuurhistorische waarde. Met het introduceren van een toeristische route over de Verloren dijk naar het nollengebied De Garst, wordt meer gebruik gemaakt van deze waardevolle plek. De zendmasten van defensie zijn voor dit kwadrant een in het oog springend element. Het tweede kwadrant ligt rechts boven en is het kleinste kwadrant van de vier. Het gebied wordt aan de oostkant begrensd door de spoorlijn. In dit gebied ligt het nollengebied De Garst een hoeve uit het begin van de 18e eeuw die op deze nollen was gelegen. De hoger gelegen gronden temidden van de lager gelegen gebieden zijn van grote historisch geografische waarde. Samen met de Verloren dijk wordt dit nollengebied onderdeel van een cultuurhistorische route door het landschap. Binnen het derde kwadrant, gelegen aan de oostkant van de Langevliet tussen de Middenvliet en de Schoolweg, is de agrarische sector het sterkst aanwezig. De spoorlijn en de N9 vormen aan de oostkant de begrenzing van dit kwadrant. De uniformiteit van het landschap maakt het landschap bijzonder, open en robuust. Het vierde kwadrant ligt tussen de Middenvliet en de Van Foreestweg. Deze recreatieparken drukken een belangrijke stempel op de beleving van dit kwadrant. Het beeld van de westelijke rand wordt voornamelijk bepaald door de recreatieparken. De zuidelijke rand wordt gedomineerd door de aanwezige bebouwing langs de Van Foreestweg en ligging van het oude dorp.
La n d e l i j k N o o r d De uitdaging; het toekomstbeeld als doel; Landelijk Noord Omdat gekozen wordt voor het bewaren van de openheid in het buitengebied, wordt bebouwing in het buitengebied niet voorgestaan. Langs de Middenvliet, Langevliet en Nieuweweg zal bebouwing minimaal worden toegestaan om de doorkijken naar het polderlandschap te behouden. Daar waar bebouwing op de percelen wordt toegestaan, moet deze geclusterd worden. Om het open landschap nog verder te benadrukken wordt voorgesteld om de bebouwde percelen te omzoomen met een groene rand om de obstakels in het gebied aan het oog te onttrekken. Dit principe wordt al in de Kop van Noord-Holland toegepast en is dan ook kenmerkend voor dit gebied. Naast de eerder genoemde cultuurhistorische route over de historische kenmerken in het poldergebied, zouden voor recreanten meer routes door de polder gecreëerd moeten worden. De agrariërs in dit gebied kunnen hieraan een bijdrage leveren door middel van georganiseerde routes. Ondanks de onzekerheid over de ontwikkelingen binnen de agrarische sector, is er de wens om het gebied in handen te houden van agrariërs. Deze agrarische functie past in het open poldergebied en geeft (gevoelsmatig) het minste risico voor verdichting. Maar daarmee is de openheid van het gebied niet gegarandeerd. Teelwijzen, door schaalvergroting, veranderen en kunnen tot een andere invulling van de ruimte leiden. Wanneer agrariërs hun land willen verkopen dan moet dat tot omvorming van natuur leiden. Gemeente, natuurorganisaties en/of derden zullen zich hiervoor moeten inspannen. Bij schaalvergroting liggen er kansen om het agrarische gebied op te schonen, vrij te maken van onnodige bebouwing. Hierdoor kan het landschap weer opener worden. Zo ontstaan er in het polderlandschap natuureilandjes, die met de aankoop van meer land met elkaar kunnen worden verbonden bij voorkeur om een ecologische link te maken tussen Mariëndal, de Duinzoom en het waddengebied.
perceel in landelijk gebied Bebouwingsbeeld bij uitbreiding omarmd met een groen enclave Sfeerimpressie bebouwing omarmd met een groene enclave 4.RecreatieveRoutes Huidige kenmerken; Recreatieve routes Binnen het grid van de wegenstructuur van Julianadorp zijn de oost-west georiënteerde wegen zoals de Van Foreestweg/Schoolweg en de Callantsogervaart van groot belang. Beide routes verbinden het oosten van Julianadorp met het westen. Alle verkeersafwikkeling van het noorden, oosten en zuiden richting de kust van Julianadorp verloopt over deze wegen. Langs de Van Foreestweg is een hogere bebouwingsintensiteit aanwezig dan langs de Callantsogervaart. RecreatieveRoutes De uitdaging; het toekomstbeeld als doel; Recreatieve routes De Van Foreestweg De ontwikkelingen van de Van Foreestweg als verbinding, ´het parelsnoer´, tussen het dorpshart met de kust/Duinzoomgebied vragen om een aanpassing. Door deze weg door te trekken naar de zee via een nieuwe strandopgang wordt deze relatie gerealiseerd. De inrichting van de Van Foreestweg verdient speciale aandacht. Om van het dorpshart naar de strandopgang te komen moet een afstand worden afgelegd van het oude dorp links te laten liggen. Om de recreanten toch naar het oude dorp te trekken, moeten deze verleid worden om van de Van Foreestweg af te reizen. Dit wordt gedaan door een grote diversiteit aan toeristische voorzieningen langs de Van Foreestweg aan te bieden in de range van pensions tot welness gerelateerde accommodaties. Door herprofilering en het toevoegen van beplanting wordt de weg optisch verkort en ingericht als een verblijfsgebied (met een maximale snelheid van 30 km/u). De auto is in dit verblijfsgebied ondergeschikt aan het overige verkeer, waardoor fietsers en wandelaars deze weg zullen domineren. Het huidige knooppunt’Veul’ kan gezien worden als een van de vele startpunten van de fiets- en kanoroute. Het ter plekke terugbrengen van de verkeersstromen zal een aanzienlijke verbetering van de verblijfskwaliteit opleveren. Een aanmeerplek zou zo uit kunnen groeien tot (horeca)terras aan het water. Het schoolgebouw zou een nieuwe functie moeten krijgen, om deze plek kracht bij te zetten. Te denken valt hierbij bijvoorbeeld aan een jeugdherberg of kunstcentrum. De Schoolweg De Schoolweg wordt tussen het oude dorp en de rotonde Schoolweg/ Zuiderhaaks autoluw gemaakt. Ook wordt deze weg opnieuw ingericht waarbij de inrichting aansluit op het gebruik en de visie van Julianadorp aan Zee. Callantsogervaart In samenhang met de bovenstaande ruimtelijke dragers dient de Callantsogervaart te worden ingericht als de belangrijkste (auto)toegangsweg naar de kust. Niet alleen voor de toeristen die in Julianadorp aan Zee verblijven voor een vakantie, maar ook voor de dagjestoeristen uit de regio. Het autoverkeer dat richting Den Helder gaat, zal gestimuleerd worden via de N9 te reizen. De reeds gerealiseerde parkeerplaats bij strandslag Drooghe Weert kan daarbij een deel van het (dag)toerisme opvangen en zal wellicht uitgebreid moeten worden. Een herinrichting van het profiel moet het contrast tussen de open polder en woongebied versterken.
Huidige kenmerken; De woonbuurten De vijfde zone bestaat uit de woonbuurten die vanaf de jaren ’70 zijn gegroeid. Vanaf deze tijd is Julianadorp uitgebreid met de woonbuurten; Middelzand, Vogelzand, Doorzwin, Kruiszwin, Wierbalg, Malzwin, Boterzwin en Zwanenbalg. De woonbuurten van Julianadorp zijn aparte naar binnen gerichte enclaves gelegen in het groen, een stedenbouwkundige opzet die in de jaren ’70 en ‘80 veel werd toegepast. In 2002 was de verhuisgeneigdheid ten opzichte van de overige wijken van Den Helder het laagst (Omnibusonderzoek Gemeente Den Helder 2002). De woningvoorraad bestaat voornamelijk uit (ruime) geschakelde eengezinswoningen en is daardoor een aantrekkelijk dorp voor jonge gezinnen met kinderen. Vrijstaande woningen zijn voornamelijk in Zwanenbalg terug te vinden. De hofjesstructuur bemoeilijkt de oriëntatie in de woonbuurten, de schijnbare eenvormigheid van de woningen en de anonieme openbare ruimten binnen een buurt zijn hier debet aan. De groenstructuur geeft geen duidelijke structuur meer weer omdat deze door de jaren heen aangetast en versnipperd is. De scheiding tussen privé (tuin) en openbaar gebied is niet duidelijk waardoor veel openbaar gebied illegaal is omgevormd tot oneigenlijk privé bezit. De verschillende verkeersstromen in Julianadorp zijn duidelijk van elkaar gescheiden. Het langzame verkeer heeft een netwerk dat gekoppeld is aan de hoofdgroenstructuur van de wijk. Wisselende profielen, een grote diversiteit aan materiaalgebruik en inrichtingselementen, onduidelijke beëindigingen van hoofd- en afgeleide wegen en parkeerproblemen maakt de wegenstructuur voor bewoners en gebruikers onduidelijk en onoverzichtelijk. In het zuiden van Julianadorp in de buurt Boterzwin ligt winkelcentrum Dorperweerth welke functioneert als buurtvoorziening. D e Wo o n b u u r t e n De uitdaging; het toekomstbeeld als doel; De woonbuurten De hoofdgroenstructuur wordt vertaald naar een natuur- en boslandschap om meer samenhang te brengen in de verschillende bebouwde clusters en het Julianadorp aan Zee concept kracht bij te zetten. De ecologische hoofdstructuren krijgen hierdoor een krachtige identiteit en duurzaam uiterlijk. Er is een kwaliteitsslag nodig om de bestaande woonbuurten te verbeteren en verval te voorkomen. Er zou in de woonvoorraad moeten worden geïnvesteerd door renovatie van de huidige bebouwing. Een verdunning van bouwmassa’s is wenselijk waarbij de vrijgekomen ruimte aan het openbare gebied wordt gegeven. Nieuwe bebouwing zal alleen plaats moeten vinden in de bestaande bebouwingsvlekken. De hoofdgroenstructuur (Slenk) moet in tact blijven en mag niet worden aangetast door bebouwing. Daar waar bebouwde elementen prominent aanwezig zijn in de groenstructuur zullen deze verplaatst of gesaneerd moeten worden. Op enkele punten zal de stedenbouwkundige structuur versterkt moeten worden met (bebouwde) oriëntatiepunten. Het groen in de wijken zal vooral ingezet moeten worden als ‘gebruiksgroen’, spelen, veiligheid en diversiteit moeten kenmerken zijn voor de realisatie van deze gebieden. Daarnaast kan gespeeld worden met open en besloten groengebieden om de gebieden elke een eigen identiteit mee te geven. De gebruikmaking van verschillende soorten beplanting en het aanbrengen van meer diversiteit in de inrichting van de groengebieden maakt de structuur speelser en aantrekkelijker. De grenzen tussen openbaar groen en privé (tuin) moeten weer worden herstelt en duidelijker gemaakt worden. De rol van verenigingen van eigenaren zou gestimuleerd moeten worden om het groen in de eigen wijken te onderhouden. Waterpartijen moeten beter toegankelijk worden om de recreatie te bevorderen. Er zal ook aandacht besteedt moeten worden aan de langzaam verkeerroutes. Door fietspaden beter aan te sluiten op het bestaande wegennet en doodlopende fietspaden aan te pakken, wordt het wegennet verbeterd. Daarnaast zal de uitstraling en profiel van hoofdwegen en erftoegangswegen worden veranderd. De profielen krijgen een ander uiterlijk om het onderscheid te vergroten en de oriëntatie te verbeteren. 6. H e t O u d e D o r p Huidige kenmerken; Het oude dorp Zone zes bestaat uit het oude dorp van Julianadorp. Door de Langevliet wordt deze zone in twee delen gesplitst. Het ene deel van het dorp bestaat uit het Loopuytpark en omliggende bebouwing. Het andere deel van het oude dorp bevindt zich rond het kruispunt ‘Veul’. Het oude dorp wordt gekenmerkt door de dorpse sfeer en de pittoreske panden. H e t O u d e D o r p De uitdaging; het toekomstbeeld als doel; Het oude dorp Zowel de bewoners van Julianadorp als de Gemeenteraad heeft besloten om de oude dorpskern op te waarderen als het hart van Julianadorp aan Zee. Het Loopuytpark wordt het bruisende hart van het oude dorp en zal ingericht worden als ´vermaakplein´. Dit houdt in dat het plein een verblijfsgebied gaat worden met cafés en restaurants waarbij de buitenruimte geschikt is voor markten en andere evenementen die bijdragen aan de vorming van een ouderwets gezellig dorpsplein. De aanwezigheid van het autoverkeer zal teruggedrongen worden om de verblijfskwaliteit te vergroten. Storende elementen op het plein, zoals de kiosken, die afbreuk doen aan de ruimtelijkheid, zullen verplaatst of gesaneerd moeten worden. Vervangende nieuwbouw, herstructurering en renovatie aan het Loopuytpark moeten in het teken staan van het versterken van de identiteit van het Loopuytpark en passend zijn bij de bebouwing van het oude dorp. Tegenover het Loopuytpark, aan de noordzijde van de Schoolweg, wordt een nieuw winkelcentrum gerealiseerd welke een verplaatsing is van winkelcentrum ‘De Riepel’ aan de van Foreestweg. Veel van de winkels zullen voorzien in dagelijkse benodigdheden, zoals supermarkten, bakkerij, slagerij en dergelijke. Voor niet-dagelijkse aankopen (mode, schoenen, cadeaus, enz.) is men binnen de gemeentegrenzen aangewezen op het centrum van Den Helder. In de visie van Den Helder wordt namelijk gesteld dat het stadshart van Den Helder in de komende jaren zal worden versterkt en uitgebreid. Het oude dorp kan zich de komende jaren uitbreiden aan de overzijde van de Langevliet, waardoor de kern van Julianadorp aan Zee prominenter aanwezig is. Verplaatsing van het J.V.C. sportcomplex biedt ruimte om bebouwing te realiseren, die qua schaal en maat aansluit bij het bestaande oude dorp. In dit te ontwikkelen gebied kan naast woningbouw ook gedacht worden aan het toevoegen van een eigen begraafplaats met een park uitstraling. Dit rustige park zal aansluiting vinden op de groene hoofdstructuur en kan gezien worden als de tegenhanger van het roerige Loopuytpark. In deze westelijke dorpuitbreiding zal kruispunt ‘Veul’ en de aanliggende bebouwing een andere functie kunnen krijgen, passend bij het oude dorp.
Huidige kenmerken; De nieuwe wijk De Concept Structuurvisie Julianadorp aan Zee (2006) geeft aan dat er voor de gemeente Den Helder een woningbouwprogramma ligt om tussen 2005 en 2015 tussen de 1.000 en 1.500 woningen te produceren. Voor 25% geldt dat deze in de sociale huur- en koopsector gerealiseerd moeten worden, speciale aandacht moet uitgaan naar de zorgvragers, onder andere senioren. De overige 75% hoeft niet in de sociale hoek te zitten, de voorkeur gaat er naar uit woningen in de bovenkant van de markt en/of speciale woonmilieus, zoals (middel)dure en vrijstaande woningen met een lage dichtheid per hectare. Ongeveer 600 woningen komen in het gebied binnen de Zuiderhaaks te liggen. Daarnaast worden ruim 300 woningen gerealiseerd in de enclave van Noorderhaven. Het plangebied waarin de komende 10 jaar ongeveer 600 woningen worden gebouwd is gesitueerd aan de noord/oostkant van Julianadorp. De nieuw te bouwen locatie ligt ingeklemd tussen het oude dorp, de Schoolweg en de Zuiderhaaks. Het totale plangebied bedraagt +/- Zuiderhaaks ruim door het polderlandschap met daarin een patroon van sloten en kavels wat tot voor kort landbouwgrond was. De kenmerken van het plangebied zijn: de ligging in de nabijheid van het oude dorp en het landelijk gebied met zijn bijbehorende openheid. Vanuit de oostzijde, richting het dorp gezien, is de kerk een markant zichtpunt. Bebouwde elementen in het gebied zijn een tweetal boerderijen, de ijsbaan (als gesloten enclave) en het Juniorcollege met bijbehorende Multisporthal. D e N i e u w e W i j k De uitdaging; het toekomstbeeld als doel; De nieuwe wijk Het doel van het woningbouwproject is om inwoners te behouden in Julianadorp aan Zee en ook om mensen uit andere gemeenten aan te trekken. Een aantrekkelijke woning met een eveneens aantrekkelijke woonomgeving moet deze ambitie inhoud geven. Geen eenvoudige opgave, maar de ingrediënten zijn al aanwezig. De aanwezigheid van zon, zee, strand, landschap, leegte, contrasten en wolkenluchten naast de potenties van het oude dorp, kunnen zo ingezet worden om de woonomgeving vorm te geven. De nieuwe wijk moet ook naadloos aansluiten bij deze visie voor Julianadorp aan Zee. Belangrijk is dat deze wijk een goede aansluiting vindt op de bestaande bouw van het oude dorp. De overgang van de bouw van het oude dorp naar de nieuwbouw moet nauwelijks zichtbaar zijn. Door op een inventieve en innovatieve manier na te denken over het plangebied hebben we de kans om voor de markt een bijzonder maar aantrekkelijk woonconcept neer te zetten. Dit wordt gedaan vanuit een stedenbouwkundig plan, opgezet vanuit de gedachte om aan te sluiten bij het oude dorp. Hierin krijgt de toekomstige bewoner de kans, met behulp van een gestandaardiseerd product, zijn/haar woondroom te realiseren. Daarmee wordt de (ruimtelijke) uitwerking, onder specifieke condities, bepaald door de bewoner die zich wil vestigen in het plangebied. De condities worden bepaald aan de hand van een menukaart met een aantal mogelijkheden, het aanbieden van een aantrekkelijk standaard woningtype met een dorpse uitstraling wordt daarbij als uitgangspunt gehanteerd. De menukaart maakt het mogelijk om een standaard woning aan te kleden en verder uit te bouwen met de mogelijkheden die het menu biedt. Hiermee komen we tegemoet aan de individuele bijzondere woonwensen van de toekomstige bewoners. Door in de stedenbouwkundige opzet te variëren met o.a. kavelgroottes, voorgevellijnen en fasering verwachten we als resultaat een grote differentiatie aan dorpse bebouwing, prijsklasse en bewoners.
Hoe nu verder? De uitwerkingen van de deelgebieden die in dit deel omschreven zijn dienen qua koersen nagevolgd te worden. Dit als uitgangspunt en doel dat er uiteindelijk een kwalitatief hoogwaardige planvorming ontstaat voor het uit te werken ‘Julianadorp aan Zee’. De gemeente De Helder heeft hierbij een stimulerende en/of regie of toetsende rol. Vanuit de zones van het plangebied van de Structuurvisie Julianadorp aan Zee zijn en aantal programma’s te benoemen die in het volgende deel worden toegelicht. Hiervoor zijn verschillende projecten denkbaar die verwoord zijn in de hierna volgende deel: Zicht op uitvoering. Wij zijn op zoek naar meer actieve partijen die deze visie willen waarmaken, u dus! |
